کودک و خانواده

راهکارهایی برای تشویق کودکان به تنها بازی کردن +8 گام کاربردی

تشویق کودکان به تنها بازی کردن

هرچند که بازی کردن با کودکان یکی از لذت های پدر و مادر بودن است، اما بعد از دوران شیرخوارگی و در اواسط دوران نوپایی، والدین نیاز دارند که زمان هایی در روز کودک خودش مشغول بازی باشد تا والد فرصت کافی برای رسیدگی به امور منزل یا استراحت و انجام کارهای شخصی داشته باشد. به همین منظور یکی از دغدغه های والدین به طور مشخص این است که چگونه به کودک بیاموزند به تنهایی خودش را سرگرم کند!
ما در اینجا چند راهکار عملی برای تشویق کودکان به تنهایی بازی کردن به شما پیشنهاد می دهیم. اما باید باید بدانید انتخاب اسباب بازی مناسب ابتدایی ترین قدم برای آموزش مستقل بازی کردن به بچه هاست. بنابراین پیشنهاد می کنیم در کنار این مطلب، مقاله ی راهنمای خرید بازی فکری را حتما مطالعه کنید تا با این مقوله ی بسیار مهم بیشتر آشنا شوید.

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

جایگاه اختصاصی برای تشویق کودکان به بازی مستقل

گام اول: فراهم کردن جایگاه اختصاصی

کودکان نوپا معمولا قدرت انجام تعداد محدودی بازی را دارند، با این حال، آموزش مستقل بازی کردن از همین دوران آغاز می شود. برای تشویق کودکان به تنها بازی کردن ، ابتدا باید مکانی را که قابل دید از جاهای مختلف خانه باشد انتخاب کنید؛ مثلا یک قالیچه ی کوچک وسط سالن پذیرایی بیاندازید که هم از آشپزخانه وهم از اتاق ها دید کافی داشته باشد. آنگاه به کودک بگویید که این جایگاه اختصاصی او، برای بازیست.

می توانید با کمی خلاقیت یک اسم بامزه برای این جایگاه انتخاب کنید. ما نام جایگاهمان را “کشتی بازی ” گذاشته بودیم و دور برش را با تعدادی ماهی کاغذی و نوارهای آبی رنگ تزیین کردیم. سپس یکی دوتا وسیله ی سرگرمی برای کودک بیاورید و با هم مشغول بازی شوید. در میان بازی به بهانه ای کودک را فقط برای چند دقیقه تنها بگذارید.

در این چند دقیقه کاملا تماستان را قطع نکنید، می توانید از دور ارتباط کلامی داشته باشید. از بازی اش تعریف کنید و یا به ادامه ی ساخت و ساز با خانه سازی هایش تشویقش کنید. قبل از اینکه کودک به دنبال شما بیاید به محل بازی برگردید. بارها و بارها این کار را تکرار کنید. فراموش نکنید که مسیر آموزش به کودکان از راه تکرار می گذرد. از انواع بازی آموزشی بانک بازی دیدن فرمایید.

گام دوم: انتخاب زمان مناسب برای تمرین

کودک در حال بازی به تنهایی

از کودک توقع زیاد نداشته باشید. نوپایان تا حدود دو سالگی چیزی نزدیک به پانزده دقیقه می توانند تنهایی بازی کنند. این موضوع را در نظر بگیرید که خلق و خوی آن روز کودک، سلامت و شادی اش از حضور شما، به شدت برروی میزان دقایقی که تنها سپری می کند تاثیر دارد.

کودکی که خسته، کلافه و گرسنه است؛ کودک بیمار یا کودکی که در ساعات حضور والدین در کنارش، احساس رضایت نکرده، یعنی توجه صد در صدی والد را دریافت نکرده است؛ در مسیر استقلال برای به تنهایی بازی کردن با شما همکاری نمی کند. پس لطفا زمان بازی با کودک، گوشی موبایل را کنار بگذارید و آن چند دقیقه را صد در صد با کودک خود صرف کنید تا در این مسیر موفق باشید. از انواع بازی فکری بانک بازی دیدن فرمایید.

گام سوم: آگاهی از فواید بازی های انفرادی

فواید بازی کردن به تنهایی

خیلی از مواقع والدین خود با عذاب وجدان داشتن از تنها رها کردن کودک با وسایل بازی اش او را وابسته به حضور خود می کنند. این دسته از والدین باید در نظر داشته باشند که تنها بازی کردن باعث تقویت اعتماد به نفس و بهبود مهارت های کلامی می شود و یکی از مهارت هایی است که به کودک در زمینه ی رشد کمک می کند. بنابراین اگر کودک در حین بازی نیازی به حضور شما ندارد، کمی فاصله بگیرید و بازی او را از بیرون تماشا کنید. مطمئن باشید که نشانه های رشد را در کودک خود خواهید دید.

بازی های انفرادی علاوه بر اینکه زمانی برای استراحت والدین فراهم می کنند، کودک را در مسیر استقال در جامعه یاری می کنند. پیش از این در مقاله ای، فواید بازی های انفرادی کودکان را بررسی کردیم که پیشنهاد می کنیم حتما آن را نیز بخوانید.

گام چهارم: آموزش چگونه بازی کردن

آموزش و تشویق به بازی مستقل

در خیلی از مواقع کودکان بالای سه – چهار سال بلد نیستند به تنهایی بازی کنند. این امری است که باید توسط والد آموزش داده شود. اینکه تنها برای کودک اسباب بازی بخرید و توقع داشته باشید با آن ساعت های متمادی سرگرم شود، توقع نا به جایی است.

نحوه ی بازی کردن با اسباب بازی ها را به کودک بیاموزید اما نه به این صورت که خودتان پیچیده ترین سازه ی مهندسی را با لگوهایش بسازید بعد بگویید حالا تو بیا بساز!!! بلکه چگونه کشف کردن و چگونه لذت بردن از یک بازی را به او آموزش دهید.
به طور مثال پدری که یک بسته جورچین لگو برای کودک پنج ساله ی خود خریده است، اگر انتظار دارد که کودک نهایت لذت را از بازی کردن با این اسباب بازی ببرد و ساعت های زیادی سرگرم شود، باید مراحل زیر را دنبال کند:

1. ایجاد جذابیت

تشویق کودک به مستقل بازی کردن

ابتدا هدیه را ترجیحا کادو پیچی شده به کودک خود بدهید. هنگامی که کودک هدیه را می گیرد طبیعی است که سریعا می خواهد آن را باز کند. شما می توانید با گفتن اینکه ” نگاه کن چه عکس های قشنگی روی کادو هست، توجه کودک را به تصاویر روی کادو هم جلب کنید و یکی دو جمله درباره ی شخصیت کارتونی یا خاطره ی بامزه از این موضوع قضیه را هیجان انگیزتر می کند. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره بهترین اسباب بازی فروشی کیش را بخوانید.

2. همراهی با کودک

روش های تشویق کودکان به تنها بازی کردن

هدیه باز شده و جعبه ی لگو رو به روی کودک است. فرض کنید کودک نمی تواند جعبه را باز کند و از شما کمک می خواهد، شما بلافاصله اقدام به باز کردن جعبه نکنید. کنار کودک بنشینید و هر دو با هم دور و بر جعبه را نگاه کنید. با هم مشورت کنید و ببنید این جعبه چطور باز می شود. نظر کودک را بپرسید و اجازه دهید امتحان کند. این امر به او می آموزد که هر چیز دربسته ای رازی دارد و حتی باز کردن یک جعبه، خود می تواند یک بازی و سرگرمی باشد.

3. کشف راز

آموزش بازی کردن به تنهایی

جعبه باز شده! لگو ها رو به روی کودک است. اگر از قبل تجربه ی بازی با این آجره های رنگی را داشته باشد امکان دارد سریع دست به کار شود و چیزی بسازد یا از شما بخواهد برایش چیزی بسازید و اگر آشنایی نداشته باشد، احتمالا با تعجب یا شاید کمی نگرانی از قطعات از هم گسسته ی رنگی که شکل خاصی ندارند، بدون هیچ هیجان خاصی به آن ها نگاه می کند. این همان زمانی است که شما باید دست به کار شوید! پا به پای کودک قطعات را کشف کنید. به هر قطعه به گونه ای نگاه کنید که انگار بار اول است لگو می بینید. پیشنهاد می شود از انواع اسباب بازی ساختنی بانک بازی دیدن فرمایید.

4. تعامل با کودک

آموزش مستقل بازی کردن به کودک

لطفا فراموش نکنید که کودک شما قرار است مطابق سنش با این وسیله بازی کند، پس احتیاجی نیست تمام استعداد و آموزه های قبلی خود را به کار ببرید تا کودک ببیند با این وسیله چه چیزهایی می توان ساخت، زیرا در این صورت این اسباب بازی دیگر مال شما می شود و کودک چون احساس عدم توانایی می کند، هرگز حاضر نخواهد شد با آن به تنهایی بازی کند. پس صبور باشید. لگو ها را تک تک در دست بگیرید در مورد شکل و رنگ و طرحشان (اگر طرحدار هستند) با کودک صحبت کنید. از او بخواهید که آنها را روی هم بچیند یا از هم جدا کند.

5. تشویق

تشویق کودک به بازی مستقل

با هربار تلاش کودک را تشویق کنید و نامی به سازه اش بدهید مثلا بگویید اووووه… چه برج بلندی ساختی. حالا می تونی یه ماشین بسازی؟ جای چرخ هاش چی می تونی بگذاری؟  زیاد سوال پیچش نکنید فقط کافیست که چند دقیقه کنارش باشید تا بتواند با این ابزار جدید ارتباط برقرار کند. کم کم فاصله بگیرید و از بیرون به تلاش های کودکتان نگاه کنید.
به شما تبریک می گوییم شما اکنون کودکی دارید که ساعتهای طولانی با جعبه ی لگوهای رنگی اش بازی می کند و حتی ممکن است آنها را با خود به تخت خوابش ببرد 🙂

گام پنجم: صحبت درباره ی حریم خصوصی

روش های تشویق کودکان برای تنها بازی کردن

با کودکان بزرگتر درباره ی اهمیت حریم خصوصی صحبت کنید. اگراکنون کودکی دارید که به دوره ی پیش از دبستان رسیده اما هنوز حاضر نیست به تنهایی بازی کند و نیاز به همراهی تمام وقت شما دارد، صبور باشید و سعی کنید مطابق سنش از اهمیت حریم خصوصی با او صحبت کنید. به او توضیح دهید که بین احساس تنها بودن و تنهایی وقت گذراندن تفاوت زیادی هست. به او بگویید که در زمان های تنهاییتان چه کارهایی انجام می دهید و چگونه به این زمان ها برای اینکه در آینده احساس شادی کنید نیاز دارید.

حالا از کودک کمک بگیرید تا بگوید او چه کارهایی می تواند در لحظات تنهاییش انجام دهد. لیستی تهیه کنید و به در اتاقش نصب کنید و هر بار که به وسیله ی یکی از این پیشنهادات زمانی را به تنهایی گذراند تشویقش کنید.

گام ششم: تزریق آرامش به بخشی از زندگی

هدایت کودک به بازی مستقل

بیا بازی سکوت کنیم! در بعضی از خانواده ها اینقدر جنب و جوش و هیاهو زیاد است که به زحمت زمانی برای تنها بودن یا سکوت پیدا می شود. بازی سکوت را طراحی کنید. هر کدام یک کاغذ و قلم بردارید و به مدت ده دقیقه سکوت کنید و تمام صداهایی که می شنوید را بنویسید. سپس دور هم جمع شوید و درباره ی صداهایی که در سکوت شنیده اید با هم صحبت کنید و بگویید چه احساسی داشته اید. این بازی از سویی به کودک شما می آموزد که صرف تنهایی بازی کردن دلیل بر تنها بودن نیست و همیشه بقیه در نزدیکی اش هستند و به نیازهایش پاسخ می دهند و به او توجه می کنند؛ و از سوی دیگر موجب تشویق کودکان به تنها بازی کردن می شود. از انواع بازی رومیزی کودک دیدن فرمایید.

گام هفتم: انتخاب یک سرگرمی مخصوص

تنها بازی کردن کودک

داشتن سرگرمی بسیار مهم تر از آن است که حتی درباره اش فکر کنید. سرگرمی ها به کودکان می آموزند که چگونه خودشان را مشغول کنند و چگونه علایق شان را با دیگران به اشتراک بگذارند. اگر کودک شما سرگرمی خاصی مثل نقاشی کشیدن، مطالعه کردن، گوش دادن به موسیقی، جمع کردن چیزهای کلکسیونی یا … ندارد حتما زمانی اختصاص دهید و او را بااین مفهوم آشنا کنید.

می توانید از خاطره ی خودتان برای داشتن سرگرمی اختصاصی تان بهره ببرید و بگویید که چگونه آن را آموخته اید و چگونه با آن حس خوبی پیدا می کنید. به خاطر داشته باشید که کودکتان از شما الگوبرداری می کند. بنابراین اگر تمام روز بنشینید و تلویزیون تماشا کنید یا تلفن همراه به دست باشید آن ها هم همین کار را خواهند کرد. پیشنهاد می شود درباره بهترین بازی های رومیزی خانوادگی بخوانید.

گام هشتم: استفاده از نیروی تخیل

مستقل بازی کردن کودکان

بازی های خیالی را به فرزندتان بیاموزید. گاهی می توانید یک پتو روی زمین پهن کنید و با یک تکه چوب یا حتی لوله ی جاروبرقی و یک روسری بادبان بسازید و در قایق خیالیتان مشغول گشت و گذار در اقیانوس شوید! زمان تنهایی بهترین وقت برای کشف تمام چیزهایی است که در ذهن ماست، پس می توانید از این زمان نهایت استفاده را برای پرورش خیال پردازی کودک خود ببرید. و راه را برای سرگرم شدن در زمان های تنهایی برایش هموار کنید. پیشنهاد می شود درباره فواید بازی با عروسک های پولیشی را بخوانید.

سخن آخر

یکی از مهارت هایی که والدین می کوشند به کودکشان بیاموزند مهارت بازی کردن به صورت مستقل است. تنها بازی کردن یکی ازمراحل رشد کودک است که البته نیاز به صبوری و آگاهی کافی دارد تا کودک با موفقیت آن را بیاموزد و دچار اضطراب جدایی نگردد. در این مقاله راهکارهایی برای تشویق کودکان به تنها بازی کردن ارائه کردیم و سعی کردیم این راهکارها عملی باشند تا والدین به آسانی بتوانند با الگوبرداری از آن ها این مسیر را به آسانی طی کنند.

در پایان باید بدانید که شاید در ابتدا هیچکدام از این گزینه ها مورد استقبال کودک شما قرار نگیرد، اما این شما هستید که با صبوری و ممارست می توانید این مهارت فوق العاده مهم را به کودک خود بیاموزید. مهارتی که بی شک در آینده در مسیر پیشرفت بسیار به کار او خواهد آمد.

اگر این راهکارها توانست چراغی برای طی کردن این مسیر روشن کند، این مقاله را از طریق لینک های زیر برای دوستانتان بفرستید و نظرتان را برایمان در بخش کامنت ها بنویسید.

9 دیدگاه در “راهکارهایی برای تشویق کودکان به تنها بازی کردن +8 گام کاربردی

  1. الهه نجاتی گفت:

    خیلی عالی ؛ این دغدغه ما مادرهایی هست که دوتا بچه هم داریم ؛ خیلی وقتا که یکی هستن انگار برای ما سخت تره ؛ چون با وجود دوتا بچه هم سن ما کمتر یاد گرفتیم باهاشون بازی کنیم؛ این راه حل های خیلی خوبی بود ممنون ❤❤

    1. شهره یوسفی گفت:

      خوشحالیم که براتون مفید بوده دوست عزیز.

  2. مامان کیاناز گفت:

    خیلی عالی بود ممنون از مطالب مفیدتون
    این راهکار ها از چه سنی قابل اجراست؟

    1. شهره یوسفی گفت:

      سلام دوست عزیز. پروسه ی آموزش بازی به صورت مستقل یک روند طولانی مدت و مستمر هست که از همان اوایل کودکی حدود یک سال با ترفندهای کوچک و البته صبوری شروع میشه و اگر درست پیش برید تقریبا تا سه سالگی کودک می آموزه که چطور تنهایی خودش رو سرگرم کنه.

  3. مبین گفت:

    سلام ممنون بابت مقاله عالیتون.کاش این مطالب را ۸سال پیش میدونستم.پسرم هنوز دوست داره یک همبازی داشته باشه و اوقات خیلی کمی با خودش بازی میکنه .به جرات میتونم بگم اصلا خودشو سرگرم نمیکنه مگر تبلت و تلوزیون.در صورتی که من خودم اصلا اهل تبلت و تلوزیون نیستم.خوب بود در مقالتون به روحیاتی که بچه ها دارن هم اشاره کنید.بعضی ها درونگرا ترن و برخی برونگرا.

    1. شهره یوسفی گفت:

      سلام دوست عزیزمون. هیچوقت برای تغییر دیر نیست. همین حالا می تونید با استفاده ار یک سری راهکارها تایم مستقل بازی کردن پسرتون رو افزایش بدین. مثل اینکه فعالیت های مورد علاقه اش رو پیدا کنید و زمینه ای برای بروز اون ها براش فراهم کنید. ابتدا همرایشون کنید و بعد کم کم ازش فاصله بگیرید. تشویق و حمایتش کنید تا به اون کار علاقه ی بیشتری نشون بده . ممنون از پیشنهادتون سعی میکنیم در مقاله ی دیگه ای به روحیات بچه ها هم بپردازیم.

    2. فرانک گفت:

      سلام وقت بخیر.مرسی از مطالبتون.من اکثر کارهایی که گفتین رو انجام دادم پسر ۴ساله من اما خیلی وابسته من هست و به تنهایی بازی نمیکنه و تمام مدت کنار من مشغول سوال پرسیدن از منه.اما پسر ۳سالم بهتر خودش رو سرگرم می‌کنه اما اونم گاهی از برادرش تقلید می‌کنه و کارهای اونو انجام میده.
      میشه لطفاً راهنمایی کنید.

      1. شهره یوسفی گفت:

        سلام خدمت شما. به طور کلی طبق تحقیقات بچه ها دوم چون در محیط شلوغ تری زندگی کردند و فرزند دیگری قبل از ایشان بوده که توجه والدین رو داشته باشه بیشتر توانایی مستقل بودن دارند. شما نمی تونید مانع از تقلید بشید اما می تونید در تایم هایی که فرزندانتون خودشون مشغول بازی هستند بهشون این خشنودی رو انتقال بدین و با تشویق اون ها رو به تکرار فعالیت های مستقلانه شون علاقه مند کنید. نه تنها برای فرزند دومتون بلکه برای اولی هم باید همینطور باشه.

  4. عاطی گفت:

    سلام پسر من دو سالشه خودش به تنهایی بازی نمی کنه من اوایل دیدگاهم این بود که من باید با او بازی کنم ولی الان یک ماهی میشه که سعی میکنم که خودش بازی کنه ولی تمایل نشون نمیده اوقاتی که من مشغول کار خانه هستم یا به دنبال من راه میفته یا دراز می کشه و به من توجه میکنه خودش اصلا بازی نمیکنه به شدت به من وابسته است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *