کودک و خانواده, مقالات بازی و آموزش

راه های بهبود سلامت روان کودکان + نقش بازی ها

اثرات بازی بر سلامت روان کودکان

تشخیص نیازهای جسمی فرزندان برای والدینشان کار آسانی است: غذای مقوی، لباس گرم وقتی هوا سرد است، خواب در ساعت مناسب و به اندازه ی کافی و بهداشت، اما ممکن است نیازهای روحی و روانی کودک به اندازه ی کافی آشکار نباشد. داشتن سلامت روانی به کودکان این امکان را می دهد که بتوانند به روشنی فکر کنند، از نظر اجتماعی رشد کنند و مهارت های جدیدی بیاموزند. بنابراین برای فراهم آوردن سلامت روحی کودکان باید در همه حال و به خصوص در مواقعی که بحران های اجتماعی یا خانوادگی رخ می دهد نکاتی را رعایت کنیم. در این مقاله قصد داریم تاثیر بازی ها بر سلامت روان کودکان را بررسی کنیم و  شما را با نکاتی آشنا کنیم که بتوانید در شرایط سخت هم کودکانی دارای سلامت روان پرورش دهید.

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

سلامت روحی و جسمی کودک هردو مهم هستند

اثرات بازی ها بر سلامت کودکان

اصول اولیه ی سلامت جسمی کودک

  • غذای مغذی
  • پناهگاه کافی و خواب
  • ورزش
  • بهداشت
  • محیط زندگی سالم

اصول اولیه بهداشت روانی کودک

  • عشق بی قید و شرط از جانب خانواده
  • اعتماد به نفس و عزت نفس بالا
  • فرصت بازی با والدین و کودکان دیگر
  • تشویق معلمان و مراقبان
  • محیط امن و ایمن
  • راهنمایی و نظم مناسب

 

عشق بی قید و شرط به کودکان بدهید

عشق بی قید و شرط و سلامت روان کودکان

عشق، امنیت و پذیرش باید قلب زندگی خانوادگی باشد. کودکان باید بدانند که عشق شما به دستاوردهای آن ها بستگی ندارد. هرچه والدین تلاش کنند اشتباهات یا شکست های کودکان را بپذیرند اعتماد به نفس کودک در خانه ای پر از عشق و محبت بی قید و شرط، بهتر پرورش می یابد. برای کودک کتاب هایی بخوانید که در آن شخصیت های داستان ها بی قید و شرط یکدیگر را دوست دارند. یکی از مصادیق سلامت روانی کودکان صاحب بودن عشق و محبت والدین است آن هم به صورت تمام و کمال بی بند و تبصره!

اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان را پرورش دهید

کودکان را با جزییات ستایش کنید

تاثیر اعتماد به نفس بر سلامت روان کودکان

تشویق کودکان وقتی اولین قدم را بر می دارند یا تحسین توانایی آن ها برای یادگیری یک بازی جدید، به آن ها کمک می کند تا تمایل به کاوش و یادگیری در محیط پیرامون خود را نشان دهند. به بچه ها اجازه دهید در یک منطقه ی امن جایی که از آسیب ها محفوظ باشند کاوش و بازی کنند. با لبخند زدن و صحبت کردن به آن ها  اطمینان دهید که کنارشان حضور دارید و از این طریق آرامش روحی برای آنها ایجاد کنید.

اهداف واقع بینانه در نظر بگیرید

در فعالیت ها و بازی های کودکان شرکت کننده ی فعال باشید. توجه شما به ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس آن ها کمک می کند. با در نظر گرفتن اهداف واقع بینانه که با سن و توانایی های کودک مطابقت داشته باشد می توانید اعتماد به نفس کودکان را افزایش دهید. اما در مورد نوجوانان می توانید فعالیت هایی انتخاب کنید که توانایی های آنان را آزمایش می کند. قرار گرفتن در یک چالش و تلاش برای حل آن سلامت روانی کودکان را افزایش می دهد.

صادق باشید

افزایش بهداشت روانی کودک

شکست های خود را از فرزندان خود پنهان نکنید. برای آنها مهم است که بدانند همه ما اشتباه می کنیم. کودکان با دانستن اینکه بزرگترها کامل نیستند اطمینان می یابند که به اندازه ی کافی خوب هستند.

از سخنان طعنه آمیز خودداری کنید

اگر در گذشته با تهدید به تنبیه بدنی سلامت روانی کودکان را نادیده می گرفتند، آنچه که در دنیای امروز این نقش را برعهده دارد تمسخر و سرزنش کردن است. مهمترین اصل این است که همیشه تلاش کنید خود را در موقعیت کودک قرار دهید، مثلا وقتی که در یک رقابت شکست می خورد یا یک مسابقه را از دست می دهد دریابید که او در آن وضعیت چگونه احساس می کند. ممکن است کودکان دلسرد و نا امید باشند و نخواهند در مورد آن موضوع صحبت کنند حتما اطمینان پیدا کنید که وقتی آماده بودند در مورد آن موضوع گفتگو خواهید کرد.

کودکان را ترغیب کنید

افزایش سلامت روان کودکان

ترغیب کودکان به جنگندگی باعث افزایش باورمندی آنان از توانمندی های خودشان می شود و این باور می تواند بهداشت روانی کودکان را افزایش دهد. کودکان را ترغیب کنید نه تنها تلاش کنند بلکه بهترین تلاش خود را بکنند و همچنین از روند کار لذت ببرند. تلاش در فعالیت های جدید، کودکان را در کار تیمی، عزت نفس و مهارت های جدید تقویت می کند.

پیشنهاد می کنیم بخوانید: چگونه اعتماد به نفس کودکان را افزایش دهیم

از نقش بازی در سلامت روان کودکان آگاه باشید

کودکان را به بازی تشویق کنید

اثرات بازی بر سلامت روان کودکان

برای کودکان، بازی فقط سرگرم کننده است. با این حال، زمان بازی به اندازه غذا و مراقبت خوب برای پرورش کودکان مهم است. بازی به کودکان کمک می کند تا خلاق باشند، مهارت های حل مسئله را یاد بگیرند و کنترل احساسات خود را بیاموزند. بازی های خوب حرکتی که شامل دویدن و فریاد زدن است، نه تنها سرگرم کننده است، بلکه به کودکان کمک می کند تا از نظر جسمی و روحی سالم باشند.

کودکان را تشویق کنید بازی های متنوعی را تجربه کنند. اجازه دهید که کودک در آزادی به کسب تجربیات مختلف بپردازد. انواع بازی های فکری، حرکتی، دسته جمعی و خانوادگی می توانند ابعاد مختلفی از وجود کودک را پرورش دهند.

کودکان به همبازی نیاز دارند

تاثیر بازی بر بهداشت روانی کودک

بعضی اوقات برای کودکان مهم است که با همسالان خود وقت بگذرانند. زمان بازی با دیگران، کودکان نقاط قوت و ضعف خود را کشف می کنند، احساس تعلق خاطر را ایجاد می کنند و یاد می گیرند چگونه با دیگران هماهنگ شوند. برای کودکان برنامه های خوب دسته جمعی با همسالانشان مثل اردوهای یک روزه یا دورهمی های شبانه در نظر بگیرید این برنامه ها را می توانید در قالب کانون های محله یا مدارس ترتیب دهید تا باعث افزایش سلامت روحی کودکان شود.

در دورهمی های کودکانه بچه ها را به انجام بازی های خلاق و مشارکتی تشویق کنید. می توانید انواع بازی های دسته جمعی کودک را در وبسایت بانک بازی مشاهده کنید.

والدین می توانند همبازی های خوبی باشند

اثرات بازی کردن بر سلامت روان کودکان

خوش بگذرون! برای افزایش امنیت روانی کودکان زمانی را به بازی کردن با آن ها اختصاص دهید. بازی های دورهمی خانوادگی، فرصتی عالی برای به اشتراک گذاشتن ایده ها و گذراندن زمان در کنار هم، در یک محیط آرام فراهم می کند.

یکی دیگر از فواید بازی های دسته جمعی ایجاد تعامل بین والدین و کودکان و کاهش فشار های روانی در قالب گفتگوهای دو جانبه است. به این منظور می توانید بازی هایی در نظر بگیرید که تعامل کلامی بیشتری داشته باشند بازی هایی مانند پانتومیم، استوژیت و اسم فامیل بازی می توانند پیوند خوبی بین والدین و کودکان ایجاد کنند.

یکی از بهترین راه ها برای پی بردن به ترس ها، خوشحالی ها و تصورات کودکان بازی های نقش آفرینی هستند. از طریق این بازی ها والدین و کودکان می توانند در نقش های مختلف ظاهر شده و از زبان این نقش ها ذهتیات خود را بیان کنند. سلامت روحی کودکان در گرو آزادی آنان در بیان ترس ها و نگرانی هایشان است.

برای سرگرمی بازی کنید

سرگرمی و سلامت روان کودکان

برنده شدن به اندازه درگیری و لذت بردن از فعالیت ها و بازی ها اهمیتی ندارد. یکی از مهمترین سؤالاتی که باید از کودکان پرسید این است که “آیا شما سرگرم شدید؟” یا نه “شما پیروز شدید؟”

در جوامع هدف گرا، ما اغلب موفقیت و پیروزی را می شناسیم. این نگرش می تواند برای کودکانی که در حال یادگیری و آزمایش فعالیت های جدید هستند دلسرد کننده و ناامید کننده باشد. یکی از لازمه های سلامت روان کودکان این است که کودکان رغبت داشته باشند در فعالیت های جدید شرکت کنند و از تجربه های نو لذت ببرند.

بازی هایی برای کودکان در نظر بگیرید که احساس رضایت و پیروزی را در طول فرایند بازی به کودک بچشانند و در واقع نتیجه گرا نباشند. این دسته بازی ها نظیر ساخت سازه های لگویی یا ساختن پازل می توانند این هدف را برآورده کنند. در بین بازی های رومیزی می توانید بازی هایی را انتخاب کنید که همه بازیکنان در کنار هم برای رسیدن به یک هدف تلاش می کنند این دسته بازی ها به همکاری مشترک معروفند.

استفاده از بازی های کامپیوتری باید کنترل شود

اثرات بازی بر بهداشت روانی کودکان

سعی کنید به طور مرتب از موبایل، تبلت یا بازی های رایانه ای به عنوان “پرستار کودک” استفاده نکنید. در انتخاب بازی های دیجیتال برای کودکان گزینشی عمل کنید. برخی بازی ها می توانند آموزشی و سرگرم کننده باشند اما بسیاری از این دسته بازی ها محتواهای مروج خشونت یا تبعیض های جنسیتی دارند و تماشای این دسته برنامه ها سلامت روان کودکان را به خطر می اندازد.

مدرسه باید سرگرم کننده باشد!

بازی در مدرسه و سلامت روان کودکان

شروع مدرسه یک اتفاق بزرگ برای کودکان است. بازی کردن در مدرسه می تواند روشی مثبت برای نشان دادن لذت رفتن مدرسه باشد. سعی کنید ابتدا کودکان را در یک دوره پیش دبستانی یا برنامه های مشابه ثبت کنید که فرصتی برای بودن در کنار بچه های دیگر و ارتباط های دوستانه ی جدید پیدا کند. در مدرسه کودکان می توانند اصول علمی و همچنین نحوه تصمیم گیری و کنار آمدن با مشکلات را بیاموزند. مدارس خوب که نحوه ی سنجش مناسبی دارند و کودکان را بر اساس پیشرفت های خودشان می سنجند سلامت روانی کودکان را به خوبی مورد توجه قرار می دهند.

یکی از متد های موثر در آموزش کودکان، آموزش از طریق بازی است. بازی های آموزشی می توانند مفاهیم درسی را به طور عمیق تر و لذت بخش تری به کودکان بیاموزند. معلمان مدارس می توانند از طریق این دسته بازی ها ریاضیات، علوم و مفاهیم هندسی را به کودک بیاموزند.

پیشنهاد می کنیم بخوانید: روش آموزشی مونته سوری چیست؟

برای ایجاد نظم و ترتیب راهنمای خوبی باشید

اثر نطم بر سلامت روان کودکان

کودکان برای کشف و توسعه مهارت های جدید و استقلال به آزادی نیاز دارند ولی در عین حال، کودکان باید یاد بگیرند که رفتارهای خاصی غیرقابل قبول است و آنها مسئول پیامدهای اعمالشان هستند. به عنوان اعضای یک خانواده، کودکان باید قوانین مشخص خانواده را بیاموزند. قوانین نظم و انضباطی را ارائه دهید که منصفانه و مداوم باشد. ثبات در اجرای قوانین خود باعث بهبود سلامت روانی در کودکان می شود زیرا کودک می داند که هر رفتارش چه پیامد مشخصی در پی خواهد داشت.

پیشنهاداتی در مورد ایجاد نظم و انضباط

انضباط و بهیود سلامت روان کودکان

  1. در مورد قوانین خود، محکم اما مهربان و واقع بین باشید. رشد کودکان به عشق و تشویق شما بستگی دارد.
  2. یک الگوی خوب معرفی کنید. اگر این رفتار را انجام ندهید، نمی توانید از کودک انتظار کنترل خود و نظم و انضباط را داشته باشید.
  3. رفتار را نقد کنید، نه کودک را. بهتر است بگوییم، “این کار بدی بود که شما کردید” ، به جای اینکه “شما پسر یا دختر بدی هستید.”
  4. از تهدید و رشوه پرهیز کنید. کودکان یاد می گیرند سهل انگاری کنند و تهدید و رشوه به ندرت مؤثر است.
  5. برای قوانین تان پشتوانه داشته باشید. از قبل به کودکان اطلاع دهید که پیامدهای احتمالی اعمال آنها چه می تواند باشد.
  6. در مورد احساسات خود صحبت کنید همه ی ما گاه به گاه عصبانی یا ناامید می شویم. اگر اشتباه کردید عذرخواهی کنید! به یاد داشته باشید، هدف این نیست که کودک کنترل شود، بلکه این است که او کنترل خود را بیاموزد.

خانه ای امن و مطمئن فراهم کنید

امنیت و سلامت روان کودکان

اشکالی ندارد که کودکان گاهی اوقات احساس ترس کنند. همه در یک مقطع زندگی خود از چیزی می ترسند. ترس و اضطراب از تجربیاتی که درک نمی کنیم رشد می کند.

اگر فرزندان شما ترس هایی دارند که از بین نمی رود و بر رفتار او تأثیر می گذارد، اولین قدم برای فهمیدن آنچه باعث ترساندن آنها می شود این است که مهربان، صبور و اطمینان بخش باشید. نکته ی مهم این است که به یاد داشته باشید: ترس ممکن است برای کودک بسیار واقعی باشد. پس با توجه به ترس های کودک سلامت روحی او را تضمین کنید.

نتیجه گیری

تا قبل از سن هشت سالگی کودکان مرز بین خیال و واقعیت را تشخیص نمی دهند و دقیقا در اهمین سنین است که سلامت روانی کودکان در حال شکل گیریست. بسیاری از روانشاناسان این دوره و به خصوص سه سال ابتدای زندگی را سال های شکل گیری دلبستگی ایمن می نامند یعنی سال هایی که اگر در آن ها والدین با آگاهی و صبوری تلاش کنند تا هر رفتار و کلامی که موجب شکل گیری تا امنی می شود را حذف کنند در آینده کودکانی دارای سلامت روان خواهند داشت.

در این نوشتار سعی کردیم به بررسی نکاتی که برای سلامت روانی هر کودک لازم است بپردازیم و نقش بازی ها در شکل گیری سلامت روان کودکان را بررسی کردیم. امیدواریم با خواندن و عمل کردن به این مطالب کودکانی شاد پرورش دهید. این مطلب را با دوستانتان که علاقه مند به کودکانشان هستند بفرستید و در بخش نظرات ما را همراهی کنید.

6 دیدگاه در “راه های بهبود سلامت روان کودکان + نقش بازی ها

  1. زهرا گفت:

    سلام و خداقوت خدمت شما، مطالب بسیار عالی و علمی و طبقه بندی شده بود .
    سپاسگزارم

    1. شهره یوسفی گفت:

      دورود و ارادت. خوشحالم که براتون مفید بوده و سپاسگزارم از نظر لطفتون.

  2. کامیاران گفت:

    سلام و سپاس از مطلب بسیار جامع و خوبتون . اگر کودکی تا سن 5 سالگی با الگو های نا مناسب و روش های غلط تربیت شده باشه امکان تغییر دادنش هست ؟ و چند درصد احتمال داره این کودک در آینده دچار مشکلات روانی و اخلاقی بشه ممنون میشم پاسخ بدید .

    1. شهره یوسفی گفت:

      تا سن 12 سالگی طبق تحقیقات به عمل امده میتوانید الگوی درست را جایگزین کنید اما بهتون پیشنهاد میکنم برای اینکه در این مسیر دچار خطا نشید حتما با یک مشاور کودک مشورت کنید.

  3. کتایون گل عباسی گفت:

    سلام و عرض ادب من یه پسر ۸ ساله دارم که از بچگی دوست خیالی داشت و متوجه شدم که هنوز هم با دوست های خیالیش صحبت میکنه و حتی از من میخواد با دوستاش صحبت کنم خواستم بدونم آیا این طبیعیه یا باید به روانشناس مراجعه کنم ؟

    1. شهره یوسفی گفت:

      اگر بازی کردن با دوست های خیالی مانع فعالیت های اجتماعی و تعامل با اطرافیانش میشه بهتره با یک مشاور کودک مشورت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *